Καλοκαίριασε...
Οπότε, όλο και καμία εκδρομούλα για μπάνιο θα σχεδιάζετε προς Μαραθώνα, Σχοινιά, Νέα Μάκρη, όσοι... ζείτε εντός Τειχών, αν και οι καλύτεροι κολπίσκοι είναι μετά την Αγιά Μαρίνα στο Σούλι, όσοι γνωρίζουν την περιοχή...
Και σίγουρα όσοι πάτε προς τα 'κεί..., μπορεί να τύχει να περάσετε από το Φράγμα στο Μαραθώνα με θέα τη λίμνη και το απέραντο πράσινο και όσο... δεν το καίμε ακόμη...
Λίγα Ιστορικά στοιχεία...
Η κατασκευή του φράγματος οραματίστηκε και σχεδιάστηκε ήδη από το 1918, ωστόσο κρίθηκε παράνομο από τον τότε πρωθυπουργό
Δημήτριο Γούναρη, επειδή δεν τελέστηκε ανοιχτός διαγωνισμός για την κατασκευή του. Λίγα χρόνια αργότερα, με την ατυχή για την Ελλάδα έκβαση του
πολέμου, ακολούθησε
ανταλλαγή πληθυσμών και συνεπώς η Αθήνα δέχτηκε μεγάλο αριθμό
προσφύγων. Κατά τη δεκαετία του 1920 υπολογίζεται ότι εισέρρευσαν περί το 1.300.000 μετανάστες από τη Μικρά Ασία και συνεπώς οι ανάγκες για νερό πολλαπλασιάστηκαν δραματικά. Εν τω μεταξύ, η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα ήταν κάθε άλλο παρά ήρεμη, καταγράφοντας την πτώση της μοναρχίας, την ίδρυση της
Β΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, αλλά και με το ένα πραξικόπημα να ακολουθεί το άλλο. Στη λήξη αυτής της περιόδου οι ανάγκες για νερό είχαν πενταπλασιαστεί και η ιδέα ενός φράγματος στον Μαραθώνα κατέστη εν τέλει η πλέον ιδεώδης λύση στο επικείμενο πρόβλημα.
[1]
Το 1923 το φράγμα εγκρίνεται και αποφασίζεται η άμεση κατασκευή του· κατόπιν διαγωνισμού εργολάβος αναλαμβάνει η αμερικανική εταιρεία
Ούλεν, η οποία και υπογράφει συμβόλαιο με το ελληνικό δημόσιο και την
Τράπεζα των Αθηνών στις 22 Δεκεμβρίου 1924. Η ανάθεση περιλαμβάνει την κατασκευή του φράγματος, μια
τεχνητή λίμνη, έναν αγωγό 21.500 μ. καθώς και αντλιοστάσιο. Η Βουλή των Ελλήνων εγκρίνει το μεγαλόπνοο έργο και συνάμα αποφασίζει την ίδρυση της Ελληνικής Εταιρείας Ύδρευσης (ΕΕΥ), ρόλος της οποίας είναι η επίβλεψη της κατασκευής καθώς και η παροχή ύδρευσης για την Αθήνα και άλλες πόλεις.
Το κόστος τέθηκε σύντομα εκτός προϋπολογισμού και καθώς η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος αδυνατούσε να το χρηματοδοτήσει, το ελληνικό δημόσιο σύναψε δάνειο 10.000.000 δολαρίων με την κατασκευάστρια εταιρεία.
[1] Υπό την εποπτεία της ΕΕΥ, δημιουργήθηκε έτσι μια κοινοπραξία μεταξύ της Ούλεν, της Τράπεζας των Αθηνών και το ελληνικό δημόσιο.
[2]
Τα θεμέλια του νεόδμητου φράγματος εγκαινίασε τον Οκτώβριο του 1926 ο τότε πρωθυπουργός
Αλέξανδρος Ζαΐμης· ο
Ελευθέριος Βενιζέλος έδωσε επίσης το παρόν στην τελετή.
[1] Τα τρία επόμενα χρόνια συνεχίστηκε η κατασκευή, απασχολώντας γύρω στους 450 εργάτες και το 1929 ο
ταμιευτήρας άρχισε να γεμίζει· οι εργασίες ολοκληρώθηκαν πλήρως τον Μάιο του 1931.
[1][3] Έναν χρόνο μετά τα εγκαίνια, η σήραγγα Μπογιατίου μετέφερε 500 γαλόνια νερό/δευτερόλεπτο, από τον Μαραθώνα στις υδρευτικές εγκαταστάσεις του Γαλατσίου.
[1] Η όλη εγκατάσταση χρησιμοποιούνταν μέχρι και το 1959, οπότε και κρίθηκε σκόπιμη η άντληση νερού από τη λίμνη
Υλίκη.
Η Λίμνη του Μαραθώνα ήταν το κυριότερο απόθεμα νερού για την ύδρευση της Αθήνας από το
1931, οπότε άρχισε να δίνει νερό, μέχρι το
1959. Το
1959 άρχισε να λειτουργεί σύνδεση παροχής από τη λίμνη
Υλίκη, ενώ από το
1981 το περισσότερο νερό για την ύδρευση της ελληνικής πρωτεύουσας προέρχεται από την τεχνητή
Λίμνη του Μόρνου. Σήμερα πλέον όλο το νερό της Λίμνης Μαραθώνα δεν θα επαρκούσε παρά μόνο για λίγες ημέρες υδροδοτήσεως της Αθήνας.
Η
έκταση της λίμνης με το νερό στο ύψος του υπερχειλιστή είναι 2,45
τετρ.χιλιόμετρα (2450 στρέμματα) και το μέγιστο βάθος της είναι 54 μέτρα. Η λίμνη συγκεντρώνει νερά από μία περιοχή, που ονομάζεται λεκάνη απορροής, εκτάσεως 118 τετρ. χιλιομέτρων, με μέση απόδοση 14.400.000
m³ ανά έτος, με μέση ετήσια βροχόπτωση της τάξης των 580 χιλιοστών. Ο μέσος
όγκος της λίμνης είναι 12.000.000 m³, ενώ ο μέγιστος όγκος (χωρητικότητα) είναι 41.000.000 m³ (από τα οποία μπορούν να αντληθούν τα 34.000.000).
Η κορυφή του φράγματος βρίσκεται σε υψόμετρο 227 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και ο πους (βάση) του σε υψόμετρο 173 μέτρα. Ο υπερχειλιστής, όμως, βρίσκεται σε υψόμετρο 223 μέτρων και αυτό είναι το μέγιστο υψόμετρο της επιφάνειας της λίμνης πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Η παροχή του υπερχειλιστή ανέρχεται σε 520 m³/sec. Το φράγμα κατασκευάσθηκε από την αμερικανική εταιρεία
ULEN (η οποία διατήρησε, βάσει του συμβολαίου, την ιδιοκτησία της εταιρείας υδρεύσεως της πρωτεύουσας μέχρι το
1974). Η κατασκευή του φράγματος διήρκεσε από το
1926 μέχρι το
1929.
Πως Πάτε...
Εξαρτάται από το που ξεκινάτε...
Λ. Κηφισίας προς Κηφισιά, μετά τη Ν. Ερυθραία μετoνομάζεται αν δεν κάνω λάθος..., Λ. Μαραθώνος, στη διασταύρωση για το κέντρο του Αγίου Στέφανου και συνεχίζετε όπως πάει... ο δρόμος και σε 15 λεπτά στο Φράγμα.
Από την Ν.Ε.Ο. Αθηνών Λαμίας, στην έξοδο Αγίου Στέφανου, δεξιά και στη διασταύρωση με τον Άγιο Στέφανο, αριστερά...
Δραστηριότητες...
Περπάτημα στη φύση, φωτογραφίες, ποδήλατο, μάζεμα χόρτων, ανάλογα την εποχή και τις καιρικές συνθήκες, πικ νικ, καφεδάκι στην ομώνυμη καφετέρια με φανταστική θέα στη λίμνη.
